Likwidacja Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego nie wystarczy

Dzisiaj trochę bardziej politycznie, ale przez pryzmat wymiaru sprawiedliwości i jego wpływu na sprawy gospodarcze.

W cieniu wojennych wydarzeń polski ustawodawca wraca do tematu Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego.

Na sejmowych stołach leży – o ile się nie mylę – aż 5 projektów, które mają na celu przekonanie Komisji Europejskiej, że albo się myli, albo się nie zna, albo „niech Wam będzie, zlikwidujemy tę Izbę, ale dajcie nam niezwłocznie te 700 mld PLN na Krajowy Plan Odbudowy„.

Widać wyraźnie, że rządzący zorientowali się, że wykorzystanie spontanicznego i społecznego zaangażowania Polaków w pomoc uchodźcom z Ukrainy to za mało na przekonanie unijnych decydentów o tym, że w Polsce nie jest łamana Konstytucja i zasady praworządności.

Zwłaszcza, gdy w międzyczasie (już po rozpoczęciu wojny) powołuje się nowego Prezesa Izby Dyscyplinarnej (A. Duda), zatwierdza wybór nowych członków tzw. neoKRS (komisje sejmowe), czy kontynuuje po prostu prace owej Izby Dyscyplinarnej (czy to wobec sędziów, czy to wobec innych zawodów prawniczych), której dzień funkcjonowanie kosztuje podatnika 1.000.000 EUR!

Skądinąd, co najmniej groteskowo brzmią aktualne pomysły dotyczące konieczności zmiany Konstytucji RP, która przecież nie sprzeciwiała się zmianom w wymiarze sprawiedliwości, czy nawet chęci zablokowania amerykańskiej stacji telewizyjnej.

Likwidacja Izby nie wystarczy

Tyle tylko, co chciałbym tutaj mocno podkreślić, że likwidacja Izby Dyscyplinarnej dla wycofania się z tych tragicznych dla polskiego wymiaru sprawiedliwości „reform” jest po prostu nie wystarczająca.

W Izbie tej zasiadają sędziowie wybrani przez politycznie uformowaną Krajową Radę Sądownictwa, których niezawisłość może niestety być podawana w tej sytuacji „co do zasady” w wątpliwość, a statusu całego upadającego systemu broni również Trybunał J. Przyłębskiej.

Formalna likwidacja Izby to zatem jedynie usunięcie skutku, a nie przyczyny, zerwanie i wyrzucenie owoca z zatrutego drzewa.

W najnowszym numerze wydawnictwa szczecińskich środowisk prawniczych In Gremio możecie zapoznać się z moim krótkim felietonem (choć głównie w zakresie skutków, które nasz system i dalsze funkcjonowanie Izby Dyscyplinarnej będzie miało dla sądownictwa dyscyplinarnego adwokatów, radców prawny i innych prawniczych zawodów).

Zapraszam do lektury:

Wymiar sprawiedliwości a gospodarka morska

A jakie jest powiązanie polskiego wymiaru sprawiedliwości z gospodarką morską i przemysłem jachtowym?

Pewnie się domyślasz, że w tej branży relacje gospodarcze i obrót mają charakter zdecydowanie międzynarodowy.

Pomijam już fakt, że coraz więcej zagranicznych inwestorów i kontrahentów traktuje polski rynek jako coraz bardziej ryzykowny i mało stabilny (co miało miejsce jeszcze przed wojną).

W konsekwencji niemal nie sposób spotkać w zawieranych umowach (z tzw. elementem obcym) np. klauzul oddających potencjalne spory właściwości polskiego sądu lub prawa polskiego jako prawa właściwego.

Zagraniczny kontrahenci boją się i mówią o tym wprost, że orzeczenia polskich sądów są po prostu niepewne, a dodatkowo możliwe do podważania.

Niestety, nie sposób się z nimi nie zgodzić.

I nie chodzi w tym aspekcie już nawet tylko o możliwość postawienia formalnego zarzutu, że sprawę rozpoznaje sędzia, który po prostu został powołany z pozytywną opinią tzw. neoKRS. Niezależnie od tego, czy sprawa ma charakter polityczny albo dotyczy sporu z jednostką Skarbu Państwa, czy też nie.

Wątpliwości co do niezawisłości danego sędziego (choćby był najlepszy merytorycznie, a dodatkowo prywatnie był zaciekłym przeciwnikiem „Obozu Zjednoczonej Prawicy”), czy też niezależności sądownictwa jako systemu niestety bardzo ostatnio rosną.

Otwarta pozostała jedynie kwestia nie tego, czy całość „reformy” będzie miała negatywny skutek na wymiar sprawiedliwości, lecz kiedy zacznie się ten system po prostu „zawalać”.

A moja prognoza nie jest niestety tutaj optymistyczna.

Od paru lat zmierzamy już ewidentnie ku dualizmowi prawniczemu i totalnemu chaosowi.

Obraliśmy kurs olimpijskim 49erem na zderzenie z kontenerowcem.

I likwidacja samej Izby Dyscyplinarnej niczego w tym zakresie nie zmieni.

Państwo prawa

Zamiast podsumowania.

Upraszczając za Wikipedią, Państwo prawa (państwo prawne) – to koncepcja państwa, w którym obowiązujące prawo ma pozycję nadrzędną w systemie politycznym, wiąże rządzących i wyznacza zakres ich kompetencji, a obywatelom gwarantuje szereg praw i wolności.

W państwie prawa organy i instytucje państwowe mogą działać jedynie w zakresie określonym przez prawo (rule of law), natomiast obywatele mogą czynić to wszystko, czego prawo nie zakazuje.

Natomiast przeciwieństwem państwa prawnego jest państwo, w którym władza sprawowana jest arbitralnie, a prawo jest traktowane instrumentalnie.

Unia Europejska to związek państw opartych właśnie na rządach prawa, poszanowaniu zasad praworządności i podziału władz.

To właśnie o te zasady walczą Ukraińcy, marząc o członkostwie w Unii.

Rosja te zasady w sposób brutalny łamie.

Pytanie, gdzie chce być Polska za parę lat, pozostaje – moim zdaniem – nadal otwarte.

Otagowane jako: Izba Dyscyplinarna, wymiar sprawiedliwości